Van Gendthallen, Amsterdam

herbestemming van een industrieel rijksmonument

Na tientallen jaren van leegstand is het startsein gegeven aan Braaksma & Roos Architectenbureau en PEAK Development voor de restauratie en herbestemming van de monumentale Van Gendthallen in Amsterdam. In aansluiting op de transformatie van het rauwe fabrieksterrein op Oostenburg tot levendige nieuwe stadswijk worden de karakteristieke hallen vanuit hun individuele kwaliteiten nieuw leven ingeblazen met een bijzondere verscheidenheid aan functies. 

Het complex van de Van Gendthallen dateert uit het eind van de 19e eeuw en beslaat een oppervlakte van maar liefst 13.000 m2. De vijf verschillende aaneengeschakelde hallen werden destijds ontworpen als schil voor een divers en altijd veranderend programma. Vanuit de pragmatiek van de industriële functie werd het complex dan ook continu aangepast aan nieuwe gebruikerseisen en werden nieuwe gevelopeningen gemaakt, deuren dichtgezet en daken aangepast. Het interieur laat zich nog altijd kenmerken door de ritmiek en repetitie van kolossale kolomconstructies, lange zichtlijnen en de lichtinval door de lange lichtstraten in het dak. Deze elementen vormen een essentieel onderdeel van de beleving van het rijksmonument. Ook de prominente dwars-as die de hallen onderling verbindt is een belangrijk ingrediënt van de industriële werkplaats. In het nieuwe programma is het koesteren en versterken van deze ruimtelijke beleving een fundamenteel uitgangspunt.

Bijna honderd jaar lang stond het complex ten dienste van spectaculaire ontwikkelingen en innovaties in de machine-industrie; hier werden geavanceerde locomotieven gebouwd, scheepsschroeven gegoten, de eerste dieselmotoren gemaakt en over de hele wereld verspreid. Technologie en innovatie zijn volledig verweven met het DNA van deze plek en het complex, en krijgen vanzelfsprekend een plek in het nieuwe programma. De hallen zullen een nieuwe thuishaven worden voor ondernemers, kunstenaars, technologische startups en pioniers.

De oude spoorlijn die in het verleden de verschillende hallen met elkaar verbond, krijgt opnieuw een verbindende betekenis in de vorm van een straat die de hallen doorkruist, waarmee het complex een directe aansluiting krijgt op de wijk. Met verschillende publiekstoegankelijke functies en lokale horeca wordt het complex een essentieel onderdeel van het lokale stedelijke weefsel. In deze video (geproduceerd door Van Gendthallen) vertelt Job Roos meer over de visie op de Van Gendthallen Amsterdam.

Het is de ambitie om de Van Gendthallen tot een energieneutraal complex te maken. Daarmee zullen de hallen het nieuwe gebruik in de toekomst optimaal kunnen faciliteren. De herontwikkeling van het complex zal een voorbeeldproject worden van een innovatieve manier van restaureren en renoveren en zal een belangrijke bijdrage gaan leveren in het waarmaken van de duurzaamheidsambitie van Amsterdam. Het inzetten van het daklandschap als opwekker van energie speelt daar een belangrijke rol in. Met het herstellen van de in het verleden verwijderde stoomkappen zal de ventilatie op een vanzelfsprekende en natuurlijke wijze worden geregeld en wordt tegelijkertijd het iconische profiel van de hallen hersteld.

Naar verwachting zullen de vernieuwde Van Gendthallen eind 2022 hun deuren openen.